سلسله نشست های تکتونیک؛ یک مقدمه و چند روایت
سخنران: مهراد مهنیا
کیوریتور: محمدرضا غلامی
تاریخ برگزاری: ۳۰ شهریور ۱۴۰۳
ساعت: ۱۸:۰۰
وضعیت: در حال ثبت نام
در این نشست، ریشههای تاریخی کاربرد این واژه در معماری و نکات کلیدی اندیشه تئوریسینهایی که در این باره به تفکر پرداختهاند، به همراه مصداقهایی از آثار برجسته معماری (از هزاران سال پیش تا امروز) معرفی خواهد شد.
در این نشست به این موضوع میپردازیم که چگونه میشود با ساختن (که از نظر تاریخی مقدم بر خود معماری است.) دست به ایجاد معنی زد؟ برای این کار ریشههای شکلگیری معماری در جوامع اولیه را بررسی کرده و پرسشهای زیر را مطرح خواهیم کرد:
– متریال و کاربرد آن، چگونه منجر به خلق معنا، احساس یا تفکر میشود؟
– آیا مهم است که یک ساختمان چگونه ساخته میشود یا فقط محصول نهایی مهم است؟
– آیا سازندگان بنا میتوانند نقشی در ایجاد معنای معماری داشته باشند یا آن صرفا تعلق به معمار دارد؟
– زمان چگونه میتواند مفهوم معماری را دستخوش تغییر کند؟
– معماری در حین ساخت یا پس از آن چه ارزشهایی را میتواند ایجاد کند؟
واژه “تکتونیک”، علیرغم کاربرد گستردهاش در ادبیات امروز معماری جهان، کمتر به روشنی و وضوح تعریف شده است.
در این نشست، ریشههای تاریخی کاربرد این واژه در معماری و نکات کلیدی اندیشه تئوریسینهایی که در این باره به تفکر پرداختهاند، به همراه مصداقهایی از آثار برجسته معماری ( از هزاران سال پیش تا امروز) معرفی خواهد شد.
در این نشست به این موضوع میپردازیم که چگونه میشود با ساختن (که از نظر تاریخی مقدم بر خود معماری است. ) دست به ایجاد معنی زد؟ برای این کار ریشههای شکلگیری معماری در جوامع اولیه را بررسی کرده و پرسشهای زیر را مطرح خواهیم کرد:
– متریال و کاربرد آن، چگونه منجر به خلق معنا، احساس یا تفکر میشود؟
– آیا مهم است که یک ساختمان چگونه ساخته میشود یا فقط محصول نهایی مهم است؟
– آیا سازندگان بنا میتوانند نقشی در ایجاد معنای معماری داشته باشند یا آن صرفا تعلق به معمار دارد؟
– زمان چگونه میتواند مفهوم معماری را دستخوش تغییر کند؟
– معماری در حین ساخت یا پس از آن چه ارزشهایی را میتواند ایجاد کند؟
سخنران: محمدرضا غلامی
تاریخ برگزاری: ۱۴ مهر۱۴۰۲
ساعت: ۱۷:۰۰
شناخت معماری امروز سرزمین ما بدون شناخت تحولاتی که در دو قرن گذشته در ایران پدید آمده ممکن نیست. تغییر در روشهای ساخت و ساز، ایجاد بنا بر اساس نقشه، حضور آرشیتکت به عنوان یک بازیگر جدید، ورود مصالح و تکنیکهای نوظهور، شکلگیری کاربریهای شهری مدرن و تحول در نظام آموزشی و تاسیس اولین فضای آموزشی معماری و هنر یعنی دانشکده هنرهای زیبا از جمله این تحولات هستند.
چیزی که در بین این تحولات کمتر به آن پرداخته شده ظهور طبقهای به عنوان پیشهوران جدید است. پیشههایی همچون آهنگری، ریختهگری، نجاری و سایر استادکاریها که در این دوران رشد کرده و اثر غیرقابل انکاری بر تاریخ معماری مدرن ایران گذاشتهاند.
در این نشست به این موضوعات میپردازیم که شاخههای پیشهوری نوین در اثر چه تحولات تاریخی به وجود آمدند؟
ریشههای آن در سنتهای معماری ایران و نقش آن در معماری دوران تحول چه بوده است؟
حضور آرشیتکتها و سوابق آموزشی آنها در این تحولات چه اثری داشته است؟
و در نهایت ظرفیت معماری امروز برای بهرهبرداری از این میراث چیست؟
سخنران: بیژن شافعی
کیوریتور: محمدرضا غلامی
تاریخ برگزاری: ۸ دی۱۴۰۲
ساعت: ۱۷:۳۰
در قسمت دوم نشست دوران تحول؛ یک دگرگونی در چگونه ساختن از سلسله نشستهای تکتونیک در ابتدا سخنران این نشست به بازخوردهای نشست قبل اشاره و دیدگاه خود را در مورد آنها بیان کرد. سپس در ادامه به زمینههای ظهور جنبش معماری مدرن در ایران و ریشههای مشترک و تفاوتهای آن با معماری آرت دکو پرداخت و در خلال توضیح تشکیل برخی نهادهای مهم مانند شرکت سهامی ساختمان، دانشگاه تهران و وزارت خانههای جدید به تشریح برخی از مهمترین آثار معماری آن دوران پرداخت. در انتها هم یکی ریشهها و سرگذشت مختصر یکی از شاخههای پیشهوری مدرن یعنی هنر فلزکاری یا Metal Artwork مورد بحث قرار گرفت. در پایان نشست هم برخی حضار سوالات خود را با ایشان مطرح و ایشان دیدگاه خود را در مورد آن موضوع تشریح کرد.
سخنران: بیژن شافعی
کیوریتور: محمدرضا غلامی
تاریخ برگزاری: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳
ساعت: ۱۸:۰۰
معماری در سالیان اخیر دچار تحولات زیادی شده و شرایط رو به تحول جهان، لزوم بازنگری در معنای معماری را گریزناپذیر کرده است. در خلال این بازتعریف، توجه به ریشهها و ارزشهای بنیادین معماری و رویکردهای کهن، بدوی و تاریخی به آن فزونی گرفته است. یکی از مفاهیمی که در دههای اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته مفهوم تکتونیک است که موقعیت معماری را همچون یک شیء ساخته شده و در فرایند ساخت مورد بررسی قرار میدهد. امروزه به دشواری میتوان معمار معتبری پیدا کرد که بدون این که موقعیت خود را با این مفهوم مشخص کند، بتواند جایگاهی در گفتمان جهانی معماری پیدا کند.
در این نشست مفهوم تکتونیک در معماری، اهمیت آن و طیف گستردهای از جنبهها و مصادیق آن برای مخاطبان تشریح خواهد شد. مطالب این نشست پیرامون سه محور اصلی: سیستمهای سازه، متریال و کرفت (شیوه ساخت) مورد بحث قرار گرفت و پس از بررسی ریشههای تاریخی و تئوریهای معتبر آن موضوع، مصادیق و نمونههای موردی مطرح آن نیز معرفی شد.
سخنران: محمدرضا غلامی
تاریخ برگزاری: ۱۰ خرداد ۱۴۰۳
ساعت: ۱۲:۰۰
در نشست قبلی تکتونیک به مرور برخی از ریشههای برآمدن روش ساخت مدرن در ایران پرداختیم. روشهایی که در ساخت اغلب پروژهها از آنها استفاده میشود. این روشهای ساخت با گذشت دههها به عنوان روش ساخت استاندارد در صنعت ساختمان ایران جا افتاد ولی با از دست دادن ظرافتهای هنرمندانه و نوآوریهای تکنولوژیکی که بازتاب دهنده روح زمانه خود بود به یک روشهایی معمولی تبدیل شدهاند.
در سالهای اخیر برای فرارفتن از این بن بست فکری و عملی راههای مختلفی آزموده شده است. عدهای خواهان بازگشت به روشهای پیشین و زنده کردن سنت طاق و قوس شدهاند و عدهای روشهای جدیدتر دیجیتال فبریکشن را مورد آزمایش قرار دادهاند.
مهراد مهنیا از جمله کسانی است که سالها در زمینه آموزش و تجربه ساخت دیجیتال فعالیت میکند و توانسته این متد را به داخل صنعت ساختوساز ایران هل دهد. در این نشست از او میخواهیم تا درباره تجربهاش در زمینه ساخت دیجیتال با ما گفتگو کند.
سخنران: مهراد مهنیا
کیوریتور: محمدرضا غلامی
تاریخ برگزاری: ۳۰ شهریور ۱۴۰۳
ساعت: ۱۸:۰۰